U historiji grada Živinice, 15. mart iz 1992. godine, ostat će uklesan kao jedan od najznačajnijih datuma. Navedenog dana u Lugu formirana je jedinica “Živinički sokolovi”. Djelovali su u sastavu 115. brigade Zrinski, Armije RBiH i 108.pješačke brigade HVO Brčko, a tokom svog djelovanja širom sjeveroistočne Bosne izveli su niz značajnih i velikih ratnih operacija te su svojim djelovanjem doprinijeli očuvanju granica domovine Bosne i Hercegovine. Prvo vatreno krštenje sokolovi su imali u našem gradu na Sprečkom mostu sa pripadnicima JNA.
Na dan formiranja, ispred spomen obilježja u Lugu posvećenom poginulim borcima jedinice obilježena je 33. godišnjica od formiranja postrojbe “Živinički sokolovi”. Govoreno je o ratnom putu jedinice te najhrabrijim borcima “Živiničkih sokolova”. Minutom šutnje prisutni su odali počast poginulim te preminulim članovima jedinice. Brojne delegacije, organizacije i pojedinci su polaganjem cvijeća te vijenaca odlale počast hrabrim borcima jedinice “Živinički sokolovi” za njihovu besprijekornu borbu u odbrani našeg grada i domovine.
Kroz bojnu “Živinički sokolovi” prošlo je oko 500 boraca, 23 borca su poginula, a 130 ih je ranjeno. Osnovne karakteristike jedinice bile su multietničnosti i solidarnost, a borce je odlikovala hrabrost i neustrašivost.
Za svoj doprinos u odbrambeno-oslobodilačkom ratu u Bosni i Hercegovini poginuli branitelji i istaknuti pripadnici jedinice su dobili više priznanja. Pripadnik jedinice “HVO Živinički sokolovi” Mijo Mišić Bebe dobio je posthumno, jedno od najvećih vojnih odlikovanja Armije Republike Bosne i Hercegovine – Zlatni ljiljan.
Mehmed Smajlović
