Nasilje koje se dogodilo na njemačkim ulicama i trgovima 9. novembra 1938. godine označilo je početaka državnog organizovanog, pravno legitimisanog i javno podržanog progona Jevreja, koji je završen ubistvom velikog broja nedužnih muškaraca, žene i djece.
Taj događaj – poznat kao Kristalna noć – smatra se simboličnim početkom Holokausta i obelježava sa kao Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma.
Na prostoru pod kontrolom tadasnjeg nacističkog Njemačkog režima i brojnih marionetskih vlada na najbrutalniji nacin sistematski je ubijeno na milione ljudi. U toj sveopštoj civilizacijskoj tragediji posebno mjesto pripada stradanju Jevrejskog naroda.
Nažalost, zločini iz tog mračnog razdoblja u povjesti čovječanstva nisu bili dovoljna opomena ostatku čovječanstvu da smogne snage i spriječi ponavljanje takvih događaja u budućnosti.
Generalna skupština UN, na zasjedanju od 01.11.2005 god. je donijela zvaničnu rezoluciju o obilježavanju Međunarodnog dana sjećanja na žrtve holokausta koja apeluje na sve članice UN da poštuju sjećanje na žrtve Holokausta i ohrabruje razvoj obrazovnih programa o historiji Holokausta, kako bi se iskazala odlučnost u borbi protiv sprječavanja genocida i svih oblika anti-semitizma, rasizma i ksenofobije u budućnosti.
Obilježavanjem 9. novembra, države, njene institucije, civilno društvo i građani imaju mogućnost da se podsjete sa činjenicama ideje fašizma, o Holokaustu, razmišljaju o njima te preduzmu aktivnosti i akcije koje su usmjerene na zauzimanje kritičkog stava prema politikama koje šire mržnju, netrpeljivost, nasilje i strah.
Zbog toga je važno naglasiti da su vlasti BiH kroz Ustav BiH, ustave entiteta i druga zakonska rješenja jasno opredjeljena za toleranciju i poštivanje osnovnih ljudskih prava i temeljnih sloboda jer se pomenutim dokumentima rasni i drugi oblik diskriminacije direktno zabranjuje i inkriminisani su i kroz nekoliko definicija krivičnih djela u okviru Krivičnog i drugih zakona u Bosni i Hercegovini.
Jasminko Razić
